ACIL OLUMLER

GIRIS ARREST-03 MI-2003 ARITMI-03 SOLUNUM-03 Photo Page AMBLNSKAZA MUKERRER ASILSIZ VAKAREDDI ILETISIM ASKER TRAFIKAZA-03 YENIDOGAN DOGUM-03 BAGLANTILAR OLAY YERI AFET AFET2 OLUM-03 SIGARA KANSER ENFEKSIYON KANSER KANSER SIKLIGI GSMH KANSER KANSER ONYIL SITMA KANSER HAVA KANSER KALP KANSER MESLEK KANSER ENDOKRIN KANSER RADYOLOJI KANSER HLA DUZENI KADIN ACIL-03 BEBEK TRIAJ ZEHIRLENME-03 PSIKIYATRI-03 MEVSIM-02 MEVSIM-03 MEVSIM-04 HLA GENLERI KANSER-02 KANSER-03 TRAVMA-02 HODGKIN S DISEASE BREAST BRCA PARAMEDIK-04 ISDOYUMU OZURLU1-04 OZURLU2-04 OZURLU3-04 ISDOYUMU-01 KARSINOGENEZIS SERVIKS CA KANSER KAYITLARI ERGONOMI ISKAZA(37-99) GRAMSCI TURKCAN ERCAN ERBAS YAYINETIGI AP NEDENLERI CINSELHASTALIK CINSELDAVRANIS SAGLIKFELSEFESI HEKIMLIKFELSEFESI DUNYADAISSAGLIGI OSMANLIISSAGLIGI ULUSLARARASI INSANIN DEGERI ANALJEZIK-02 MESLEKODASI INSANHAKLARI VERIMLILIK DONERSERMAYE PARTIveSAGLIK KURESELLESME About Blog

OLUMLERIN DEGERLENDIRILMESI

ACİL SAĞLIK HİZMETLERİNDE ÖLÜMLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ (Ankara,2003)

Ahmet Haki Türkdemir, Altuğ Aysun

Ankara 112 Acil Sağlık Hizmetleri İl Ambulans Servisi

 

AMAÇ: 2003 yılında hizmet verilen vakalarda ölenlerin özelliklerinin saptanarak, ölümlerin azaltılabilmesi için alınması gereken önlemler belirlenmeye çalışılmıştır.

YÖNTEM: Bir yıl içinde başvuran tüm vakalar taranarak, öldüğü belirtilen vakaların demografik ve tıbbi özellikleri saptanmaya yönelik tanımlayıcı bir çalışma olarak planlanmıştır.

BULGULAR

2003 yılında vaka olarak görevlendirme yapılan 24820 vaka içinde yaşayan 21.689 (%87,4), ölen 1186 (%4,8) ve belirlenemeyen(görev iptali, yerinde bulunmayan vb) 1945 (%7,8) olarak tesbit edilmiştir. Yaşam durumu belirlenen vakalardaki ölenlerin oranı %5,2 olarak belirlenmiştir.

Tüm yaş gruplarında erkek vakalarda ölüm oranları kadınlara göre anlamlı derecede daha fazladır (E/K oranı 1,7). Her iki cinsiyette de yaş arttıkça ölüm oranları artış göstermekte (0-4 yaş grubunda %1,6, 5-14 yaş gubunda %1,8, 15-24 yaş grubunda %1,7, 25-49 yaş grubunda %2,8, 50-64 yaş grubunda %7,6 ve 65 üzeri yaş grubunda %10,1 olarak saptanmıştır. Buna karşılık cinsiyet olarak E/K oranlarına bakıldığında 0-4 yaş grubunda 5,0, 5-14 yaş grubunda 10,0 iken ileri yaş gruplarında oran hızla düşmekte 1,2 ile 2,8 arasında değişmektedir.

 

ERKEK

KADIN

TOPLAM

 

Yaş Grupları

ölüm oranı

ölüm oranı

ölüm oranı

E/K

0-4

2,2

0,6

1,6

5,0

5-14

2,6

0,4

1,8

10,0

15-24

1,8

1,5

1,7

1,9

25-49

2,8

2,8

2,8

1,9

50-64

9,6

4,8

7,6

2,8

65+

11,4

8,8

10,1

1,2

Toplam

6,0

5,1

5,6

1,7

Arrest vakalarda ölüm oranı %40,9’dur. Hastalık gruplarına göre bakıldığında hastalığı belirlenen kişilerde kardiyovasküler hastalıklarda ölüm oranı %3,9, psikiyatrik vakalarda (İntiharlar) %2,7 ve zehirlenmelerde %1,6 olarak gerçekleşmiştir.

OnTani

Ölüm Oranı %

KVS Hastalıklar

3,9

Psikiyatrik Hast.

2,7

Zehirlenmeler

1,6

Travmalar

0,8

Metabolik Hast.

0,2

Nörolojik Hast.

0,0

Solunum Sistemi Hast.

0,0

GİS Hastalıkları

0,0

GÜS Hastalıkları

0,0

Kadın Doğum Hast.

0,0

İnfeksiyon Hast.

0,0

Diğer

9,9

Toplam

3,4

Vakaların nakledildiği hastanelere göre dağılımına bakıldığında SB Hastanelerine ölümlerin %0 4,7’si, Diğer kamu hastanelerine nakledilenlerin %0 15,7’si, Özel hastanelere nakledilenlerin %0, 6,1’inin ölen vakalar olduğu tesbit edilmiştir.

Hastane

Ölüm Oranı %0

Sağlık Bakanlığı Hastanesi

4,7

SSK Hastanesi

1,9

Üniversite Hastanesi

2,3

Diğer Kamu Hastanesi

15,7

Özel Hastane

6,1

Toplam

3,8

Vakaların gün içindeki saat gruplarına göre ölüm oranlarına bakıldığında st04-08 arasında ölüm oranının %7,9’a kadar çıktığı, st 12’den sonra düşme eğilimine girerek %4,2’ye kadar düştüğü izlenmektedir.

Vaka Saati

Ölüm Oranı

24'den 04'e Kadar

4,9

04'den 08'e Kadar

7,9

08'den 12'ye Kadar

5,9

12'den 16'ya Kadar

4,8

16'dan 20'ye Kadar

4,9

20'den 24'e Kadar

4,2

Toplam

5,2

Aylara göre ölüm oranları Yaz aylarında azalma eğiliminde iken (%4,2) Sonbahar’dan başlamak (%5,2) üzere artış eğilimine girip, Kış aylarında (%6,2) tepe yapmakta ve İlkbahar’da (4,8) tekrar düşmektedir.

Aylar

Ölüm Oranı

Ocak

5,4

Şubat

6,2

Mart

5,9

Nisan

6,3

Mayıs

4,8

Haziran

4,4

Temmuz

4,6

Ağustos

4,2

Eylül

4,2

Ekim

5,2

Kasım

6,2

Aralık

5,5

Toplam

5,2

Çağrı nedenlerine göre ölüm oranlarına bakıldığında intihar çağrılarında %8,7, Medikal vakalarda %6,8, İş Kazalarında %6,1 olarak belirlenmiştir.

CagriNedeni

Ölüm Oranı %

DİĞER

3,2

İNTİHAR

8,7

İŞ KAZASI

6,1

KAZA DİĞER

2,5

MEDİKAL

6,8

PROTOKOL

1,3

SAĞLIK TEDBİRLER

0,0

TRAFİK KAZASI

2,0

YANGIN

0,0

YARALANMA

3,4

Toplam

5,2

Ölüm vakalarında yaş yüksek, nabız düşük, sistolik ve diastolik kan basınçları düşük ve TRISS skalasında yüksek olarak çıkmıştır.

Sonuc

Vakanın Yaşı

Ateş (derece)

Nabız (atım/dk)

Sistolik Kan Basıncı (mmHg)

Diastolik Kan Basıncı (mmHg)

TRİSS Skalası

CANLI

47,61

37,78

83,31

125,21

75,27

1,20

EX

60,46

 

2,59

2,92

1,62

3,36

Total

48,30

37,78

81,78

123,11

74,03

1,23

F

347,845

0,000

5575,860

4114,869

4890,799

10268,494

Sig.

0,000

1,000

0,000

0,000

0,000

0,000

 

Ölümlü vakalarda komuta reaksiyon zamanı, reaksiyon süresi, ulaşma süresi, olay yeri süresi ve hastaneye varış süreleri farklı bulunmazken, hastanede geçirilen süre, istasyona dönüş süresi daha uzun ve ambulansın kat ettiği yol daha kısa olarak bulunmuştur.

Sonuc

Komuta Reaksiyon Zamanı

Reaksiyon Süresi (dk)

Ambulans Ulaşma Süresi (dk)

Olay Yeri Süresi (dk)

Hastaneye Varış Süresi (dk)

Hastanede Geçirilen Süre (dk)

İstasyona Dönüş Süresi (dk)

Ambulansın Gittiği Mesafe (km)

CANLI

0,74

1,01

7,08

13,93

12,09

9,71

22,01

24,24

EX

0,54

1,02

7,21

12,02

12,27

16,36

30,42

12,37

Total

0,73

1,01

7,09

13,83

12,09

9,74

22,05

23,62

F

0,576

0,001

0,623

1,785

0,007

6,580

6,265

241,863

Sig.

0,448

0,980

0,430

0,182

0,932

0,010

0,012

0,000

 

SONUC ve DEGERLENDIRME

2003 yılında Ankara 112’ye başvurarak görevlendirme yapılan vakalarda ölüm oranı uluslararası standartlara oldukça yakındır. Özellikle ileri yaş grubunda ve kardiyo-vasküler hastalık gruplarındaki ölüm oranlarının istasyon ekiplerinin eğitimleri ve sık uygulama çalışmaları ile azaltılabileceği düşünülmekle birlikte, gün içi ve aylık ölüm oranlarının izlenmesinde gece 04-12 arasında ve Kış aylarında ölüm oranları ortalamanın üzerinde seyretmektedir. Bunun nedenleri arasında;

1-     Çalışma sistemi,

2-     Trafik düzeninin önemli rol oynadığı düşünülmektedir.

My Contact Information

Links to Other Sites