KANSERDE ON YILLIK DEGISIM
KANSERLERDE ON YILLIK DEGISIM
KANSERIN TÜRKİYE'DEKI ON YILI
1983-1987 VE 1988-1992 yillari karsilastirmasi
A. H. TÜRKDEMIR(****), I. ERSÖZ(***), E. G. KARABOGAZ(*), Y. YAZIR(*), G. YILMAZ(**)
Kanserle Savas Dairesi baskanligi
(****) Dogantepe Saglik Ocagi, Gülveren, Ankara
HIPOTEZ: tanimlayici bir çalisma ile kanserlerin yerlesim yerlerine göre dagilimlari saptanmaya çalisilmaktadir.
AMAÇ: 1982 yilindan bu yana bildirimi zorunlu hastaliklar grubuna alinan kanserin, saglik bakanligi Kanserle savas Dairesi baskanligina yapilan bildirimlerinin bes yillik degerlendirmelerinin yapilarak 1983-1987 yillarinin, 1988-1992 yillari ile karsilastirilmasi hedeflenmistir.
YÖNTEM: 10 yil içinde kanserlerdeki tümörlerin yerleri, yas, cinsiyet ve vakalarin ikamet ettikleri bölgelerin özelliklerine göre incelenmeleri yapilarak zamana göre degisimlerinin yapilmasi amaçlanmistir. Bunun için yaklasik 162.474 kanserli vaka taranarak, istatistiki önemlilik testleri uygulanarak yukarda sayilan parametrelere göre dagilimlari incelenmistir.
BULGULAR
Tüm kanser türlerinin yerlesimlerine göre belirgin bir degisim görülmezken solunum sistemi kanserlerinde E/K oraninda kadinlar aleyhine bir düsme oldugu (11,3’den-8,2’ye) görülmektedir.
Tablo 2 Kanserlerin Yerlesim Yerine Göre Beser Yillik Araliklarla Yüzde Olarak (%) Karsilastirilmasi
KANSERIN YERLESIM YERI | 1983-1987 | 1988-1992 | Degisim Katsayisi | Kanserlerin Degisim Orani |
SOLUNUM | 28,0 | 28,0 | 1,6 | 0,999 |
SINDIRIM | 16,7 | 18,5 | 1,8 | 1,108 |
ÜROGENITAL | 13,7 | 15,2 | 1,8 | 1,107 |
MEME | 10,3 | 11,0 | 1,7 | 1,064 |
DERI | 8,8 | 5,3 | 1,0 | 0,606 |
LENFATIK-HEMAPOIETIK | 7,2 | 6,8 | 1,5 | 0,952 |
AGIZ-FARINKS | 3,9 | 3,3 | 1,4 | 0,858 |
KEMIK-BAG | 3,0 | 3,3 | 1,7 | 1,074 |
DIGER | 6,6 | 7,7 | 1,9 | 1,167 |
M.MYELOM | 0,0 | 0,4 |
|
|
BELLI DEGIL | 1,8 | 0,6 | 0,5 | 0,339 |
TOPLAM | 100,0 | 100,0 | 1,6 | 1,000 |

SONUC
Incelenen on yil boyunca kadinlarin solunum sistemi kanseri olma riski erkeklere göre % 27 artmistir. Buna karsilik tüm kanserler erkekler 1,6 kat daha fazla görülmektedir. Özellikle solunum sistemi kanserleri disinda kalan agiz-farinks kanserlerinde 2,6 kat, sindirim sistemi kanserlerinde 1,8 kat, lenf-hematolojik kanserlerde 1,7 kat erkeklerde daha fazla bildirilmistir.
KAYNAKLAR:
1. Yuspa, S. H., Shields, P. G. Etiology Of Cancer: Chemical Factors, Bölüm-9, Cancer, Ed.. De Vita 185-202, 5.Baski, 1997,
2. Hall, E.J.. Etiology Of Cancer: Physical Factors, Bölüm-10, Cancer, Ed.. De Vita 203-218, 5.Baski, 1997,
3. Trichopoulos, D., Lipworth, L., Petridou, E., Adami, H-O., Epidemiology Of Cancer, Bölüm-12, Cancer, Ed.. De Vita 231-258, 5.Baski, 1997,
ANAHTAR SÖZCÜKLER:
Kanser, Biyolojik Etkenler, Etiyoloji, Epidemiyoloji, Rölatif Risk