KARDIAK KANSERLER
PEDIATRIK KARDIAK KANSERLER
1994-1995-1996 YILLARI PEDİYATRİK KALP VE ÇEVRE DOKULARININ KANSERLERİ ve DAĞILIMLARI
Ahmet Haki TÜRKDEMİR , Elif Göksel Karaboğaz, Yusufhan Yazır , Gülsen Yılmaz
Sağlık Bakanlığı, Kanserle Savaş Dairesi Başkanlığı
AMAÇ:
1994-1995-1996 yıllarında Kanserle Savaş Dairesi Başkanlığına gönderilen bildirimler üzerinde özel bir çalışma yapılarak pediyatrik dönemde görülen kalp ve çevre dokularının kanserlerini belirleyerek, Türkiye’deki sıklıklarını araştırmak ve bilim alanında çalışanlara bu yönde bilgileri sunmaktır.
GEREÇ ve YÖNTEM:
Son 3(üç) yılı kapsayan kanser bildirimleri tek tek gözden geçirilerek, özellikle 20 yaş altı kalp kanserlerinin tesbiti yapılmaya çalışılmıştır. Bu yönde yapılan literatür çalışmalarında yeterli kaynağa ulaşılamamıştır. Elde edilen veriler kendi içinde değerlendirilmiş, gerekli istatistik önemlilik testleri uygulanarak, yaş, cinsiyet, bölgelerine göre dağılımları incelenmiştir.
Ayrıca çalışmanın devamı olarak tüm yaşlarda görülen kardiyak kökenli kanserler içindeki yerleri tesbit edilmiş, buna göre görülme sıklığının yaygınlığına göre doğuştan oluşma özelliğine dikkat çekilmeye çalışılmıştır.
Bu alanda bildirimlerin yeterli olarak yapılması ve kliniklerle işbirliğinin geliştirilmesine gereksinim bulunmaktadır.
BULGULAR
1994-1995-1996 yıllarında yapılan değerlendirmelere göre toplam kalp kökenli kanserlerin genel dağılımı şu şekildedir: ERKEK 44, KADIN 16, olmak üzere TOPLAM 60’dır.
Tablo 1Kalp ve Çevre Doku Tümörlerinin yaşa ve cinsiyete göre dağılımı
| 0-4 | 5-9 | 10-14 | 15-19 | toplam | % | K/E |
ERKEK | 11 | 9 | 9 | 15 | 44 | 73,33 |
|
KADIN | 4 | 2 | 6 | 4 | 16 | 26,67 |
|
TOPLAM | 15 | 11 | 15 | 19 | 60 | 100 | 0,36 |
0-19 yaş grubu içindeki kalp ve çevre doku tümörleri toplam 3 yılda 60 vaka olarak bildirilmiştir. Bu 60 vakanın cinsiyetlere dağılımı (K/E=0,36) genel kanserlerin cinsiyet dağılımına uyumlu olarak görülmektedir.
0-4 yaş grubundaki kanserlerde yüksek bir başlangıçtan sonra, 5-9 yaş grubunda bir düşme görülmekte, 10 yaşından itibaren artma eğilimi göstermektedir. Bu durum kalp ve çevre doku tümörlerinin doğuşsal olabileceğine dikkati çekmekte, yeni doğan döneminde kardiyak muayenelerin önemini vurgulamaktadır.
10 yaşından sonra görülen artış eğilimini açıklayacak bir neden günümüz itibarıyla bilinememektedir. Aynı şekilde kalp tümörlerinin erkeklerde neden daha çok olduğunu da açıklayacak bir hipotez kurulamamıştır.
Tablo 2 Kalp ve çevre doku Tümörlerinin yaş ve cinsiyete göre dağılımlarının yaş grupları içindeki yerlerinin yüzde oranları
| 0-4 | 5-9 | 10-14 | 15-19 | Top. |
ERKEK | 25,00 | 20,45 | 20,45 | 34,09 | 100 |
KADIN | 25,00 | 12,50 | 37,50 | 25,00 | 100 |
TOPLAM | 25,00 | 18,33 | 25,00 | 31,67 | 100 |
Bu tabloda (tablo2) 10 yaşındaki artışların kızlardan kaynaklandığı görülmektedir.
Tablo 3 Kalp ve çevre doku Tümörlerinin yaş ve cinsiyete göre dağılımlarının cinsiyet içindeki yerlerinin yüzde oranları
| 0-4 | 5-9 | 10-14 | 15-19 | Top. |
ERKEK | %73,3 | %81,8 | %60,0 | %79,0 | %73,3 |
KADIN | %26,7 | %18,2 | %40,0 | %21,1 | %26,7 |
TOPLAM | %100 | %100 | %100 | %100 | %100 |
Kalp ve çevre dokuları tümörlerinin cinsiyete göre yaş gruplarına dağılımları istatistiksel olarak çok anlamlı görünmemektedir.
Tablo 4 Pediatrik Kalp ve Çevre Doku Tümörlerinin Tüm Yaş grupları içindeki yeri
| 0-19 yaş | 0-75+ yaş | 19 YAŞ VE ALTI/GENEL | K/E |
ERKEK | 44 | 437 | 10,07 |
|
KADIN | 16 | 197 | 8,12 |
|
TOPLAM | 60 | 634 | 9,46 | 0,45 |
Pediatrik kalp ve çevre doku tümörlerinin tüm yaşlar içindeki kalp ve çevre doku tümörlerinin % 9,46’sını oluşturmaktadır. Cinsiyete göre büyük farklılıklar göstermemesine rağmen erkek tümörlerinin daha çok olduğu düşünüldüğünde kalp ve çevre doku tümörlerinin erkeklerde, pediatrik dönemde daha sık olduğu söylenebilir (% 10,07).
Kadın/Erkek oranı pediatrik dönemde 0,36 iken, tüm yaşlardaki oranı 0,45 olarak ortaya çıkmaktadır. Bu da yaş ilerledikçe kadınlarda kardiyak tümörlerin artış gösterdiği şeklinde değerlendirilebilir. Ancak nedeni üzerine bie bilgi vermez. Yine de bu farklılığın istatistik olarak belirgin olarak bir önemi olduğu söylenemez.
SONUC
Beklenen kanser insidansları düzeylerinde bildirim olması durumunda bu rakamların 2-3 katına çıkması gerekmektedir. Yaklaşık olarak 0-19 yaş grubundaki kalp ve çevre doku tümörleri için yıllık olarak, 70-80 vaka beklenmelidir. Bu da bu alanda ayrı bir klinik çalışmayı gerekli kılabilecek düzeyleri göstermektedir. Ayrıca bu alanda bir referans hastane oluşturulması gerektiği söylenebilir. 0-4 yaş çocuklarda kalp ve çevre doku tümörleri akılda tutulması gereken kardiyak patolojilerden olmalıdır.
TARTIŞMA:
Kalp ve çevre doku tümörleri oldukça seyrek ve fatal seyreden tümörlerdendir. Ancak, yaşla birlikte artış eğilimi göstermesi altta yatan faktörlerin değerlendirilmesi gerektiğini göstermektedir. Bunun için ise klinik otopsilerin yaygınlaştırılması ve mutlaka her vakanın kayıt altına alınması ile olanaklı olacaktır.