PSIKIYATRIK ACILLER 2003

GIRIS ARREST-03 MI-2003 ARITMI-03 SOLUNUM-03 Photo Page AMBLNSKAZA MUKERRER ASILSIZ VAKAREDDI ILETISIM ASKER TRAFIKAZA-03 YENIDOGAN DOGUM-03 BAGLANTILAR OLAY YERI AFET AFET2 OLUM-03 SIGARA KANSER ENFEKSIYON KANSER KANSER SIKLIGI GSMH KANSER KANSER ONYIL SITMA KANSER HAVA KANSER KALP KANSER MESLEK KANSER ENDOKRIN KANSER RADYOLOJI KANSER HLA DUZENI KADIN ACIL-03 BEBEK TRIAJ ZEHIRLENME-03 PSIKIYATRI-03 MEVSIM-02 MEVSIM-03 MEVSIM-04 HLA GENLERI KANSER-02 KANSER-03 TRAVMA-02 HODGKIN S DISEASE BREAST BRCA PARAMEDIK-04 ISDOYUMU OZURLU1-04 OZURLU2-04 OZURLU3-04 ISDOYUMU-01 KARSINOGENEZIS SERVIKS CA KANSER KAYITLARI ERGONOMI ISKAZA(37-99) GRAMSCI TURKCAN ERCAN ERBAS YAYINETIGI AP NEDENLERI CINSELHASTALIK CINSELDAVRANIS SAGLIKFELSEFESI HEKIMLIKFELSEFESI DUNYADAISSAGLIGI OSMANLIISSAGLIGI ULUSLARARASI INSANIN DEGERI ANALJEZIK-02 MESLEKODASI INSANHAKLARI VERIMLILIK DONERSERMAYE PARTIveSAGLIK KURESELLESME About Blog

PSIKIYATRIK ACIL VAKALAR

PSİKİYATRİK ACİLLER (Ankara,2003)

Ahmet Haki Türkdemir, Fahri Arıca, Gökhan Girgin, Altuğ Aysun

Ankara 112 Acil Sağlık Hizmetleri, İl Ambulans Servisi

 

AMAÇ: Ankara 112 Acil Sağlık Hizmetlerine 2003 yılı içinde başvuran ve psikiyatri sorunu olduğu bildirilen vakaların değerlendirilmesi yapılarak, özel hizmet gereksinimi saptanmaya çalışmıştır.

YÖNTEM: 2003 yılı verileri içinden psikiyatrik tanı alan vakalar seçilerek, demografik ve tıbbi özelliklerine göre dağılımları tanımlayıcı yöntemlerle değerlendirilmiştir.

BULGULAR

2003 yılında görevlendirme yapılan  24820 vakadan 974’ü intihar vakası (%3,9) olarak belirlenmiştir.  Tüm yaş gruplarında 112 Acil Sağlık Hizmetlerine psikiyatrik nedenle başvuru toplam başvuruların %5’i kadardır. Bu oran kadınlarda %7,6’ya çıkarken, erkeklerde %3,3’de kalmaktadır. Yaş gruplarına göre cinsiyet dağılımına bakıldığında en yüksek oranda başvuru 15-19 yaş grubundaki kadınlarda görülmektedir (%28,8’i). Tüm yaş gruplarında kadınlarda psikiyatrik nedenlerle acil başvuru erkeklerden 1,6 kat daha fazladır. Özellikle 45-49 yaş grubunda kadın başvuruları 2,3 kat daha fazladır.

Yaş Grupları

ERKEK

KADIN

Toplam

E/K

10-14

2,3

8,4

4,5

2,2

15-19

8,3

28,8

15,8

2,0

20-24

6,9

18,1

10,7

1,4

25-29

6,2

14,9

9,0

1,1

30-34

6,4

15,2

9,3

1,2

35-39

4,3

13,9

7,6

1,6

40-44

5,4

13,8

8,2

1,2

45-49

2,9

13,4

6,4

2,3

50-54

2,8

9,7

5,4

2,2

55-59

1,9

4,4

2,8

1,4

60-64

1,6

2,4

1,9

1,1

65-69

0,0

2,3

1,1

70-74

0,5

1,1

0,8

1,8

75-79

0,0

0,9

0,5

80-84

0,5

0,4

0,4

1,0

85+

0,8

0,0

0,3

0,0

Toplam

3,3

7,6

5,0

1,6

Vakaların %96,5’i izole psikiyatrik vaka olarak değerlendirilirken, %1,3’ünde zehirlenme, %0,8’inde kardiyo-vasküler hastalıklar ve %0,4’ünde travmalar olduğu saptanmıştır.

OnTani

Sayı

%

Psikiyatrik Hast.

940

96,5

Zehirlenmeler

13

1,3

KVS Hastalıklar

8

0,8

Travmalar

4

0,4

Nörolojik Hast.

3

0,3

Metabolik Hast.

2

0,2

Solunum Sistemi Hast.

1

0,1

Diğer

3

0,3

Toplam

974

100,0

Vakaların %68,1’i tıbbi nedenlerle, %23,8’i intihar nedeniyle çağrıda bulunmuştur. Başvuruların %52,8’i hastaneye nakledilirken, %38,2’sine yerinde müdahaleler gerçekleştirilmiştir. Vakaların %2,8’inde ölüm gözlenmiştir.

Vakaların %29,3’i Yaz mevsiminde (%10,5’i Haziran Ayın içinde) başvurmuş, Kış aylarına kadar başvuru sayıları yüksek olarak seyretmiştir.

En çok başvuru Pazartesi günleri (%16,8’i) olmuştur. Vakaların başvuru saatlerine göre dağılımında başvuruların 13-16 ve 20-23 saatleri arasında yoğunlaştığı görülmekle birlikte saat 00-03 arasında başvuran acil vakaların %5,5’ini psikiyatrik vakalar oluşturmaktadır.

Başvuruların %80,8’inde bilinç açık, %93,5’inde pupiller normal, %90,4’ünde solunum normal, %90,8’inde nabız normal, %91,4’ünde sistolik ve %93,4’ünde diastolik kan basıncı normal olarak bulunmuştur.

Hastaneye nakledilen vakaların %1,1’i götürüldüğü hastane tarafından red edilmiştir. %36,1’i Numune, %23,8’i Dışkapı hastanelerine nakledilmişlerdir.

Psikiyatrik vakaların %0,4’ünde Manik Atak, %0,6’sında Alkol, %1,6’sında Depresyon, %56,4’ünde Konversiyon, %30,8’inde İntihar vakası olduğu saptanmıştır.

Psikiyatrik vakalar diğer vakalara göre istatistiksel olarak anlamlı derecede daha düşük yaş ortalamasında (35,1 yaş), sistolik kan basıncı daha düşük (119,3 mmHg) ve aciliyet skalasında daha hafif vakaları oluşturmaktadır (TRISS skalasına göre 1,15 puan)

Psikiyatrik Vaka

Diğer Vakalar

Toplam

F

Sig.

Vakanın Yaşı

35,09

48,98

48,31

369,407

0,000

Ateş (derece)

37,35

37,80

37,79

0,982

0,323

Nabız (atım/dk)

81,19

81,81

81,78

0,631

0,427

Sistolik Kan Basıncı (mmHg)

119,33

123,31

123,10

10,473

0,001

Diastolik Kan Basıncı (mmHg)

73,32

74,07

74,03

1,185

0,276

TRİSS Skalası

1,15

1,24

1,23

33,825

0,000

Psikiyatrik vakalarda hastaneye ulaşma süresi daha kısa (10,5 dk), istasyona dönüş süreleri daha kısa (18,5 dk), ambulansın kat ettiği yol daha kısa (16,7 km), ambulansın yolda geçirdiği süre daha kısa (34,9 dk) ve bir vaka için harcanan toplam süre daha kısadır (45,5 dk).

 

Psikiyatrik Vaka

Diğer Vakalar

Toplam

F

Sig.

Komuta Reaksiyon Zamanı

0,83

0,71

0,72

0,174

0,677

Reaksiyon Süresi (dk)

0,95

1,01

1,01

0,183

0,669

Ambulans Ulaşma Süresi (dk)

6,83

7,10

7,09

2,092

0,148

Olay Yeri Süresi (dk)

11,82

13,85

13,77

1,732

0,188

Hastaneye Varış Süresi (dk)

10,54

12,17

12,11

4,041

0,044

Hastanede Geçirilen Süre (dk)

8,94

9,80

9,77

0,753

0,385

İstasyona Dönüş Süresi (dk)

18,45

22,24

22,11

8,249

0,004

Ambulansın Gittiği Mesafe (km)

16,88

23,57

23,30

63,975

0,000

Ambulansın Yolda Geçirdiği Süre (dk)

34,90

41,01

40,81

12,931

0,000

Bir İstasyonun Bir Vaka İçin Yaptığı Toplam Süre

45,51

55,90

55,47

19,370

0,000

 

Psikiyatrik Vaka

Diğer Vakalar

Toplam

F

Sig.

Komuta Reaksiyon Zamanı

0,83

0,71

0,72

0,174

0,677

Reaksiyon Süresi (dk)

0,95

1,01

1,01

0,183

0,669

Ambulans Ulaşma Süresi (dk)

6,83

7,10

7,09

2,092

0,148

Olay Yeri Süresi (dk)

11,82

13,85

13,77

1,732

0,188

Hastaneye Varış Süresi (dk)

10,54

12,17

12,11

4,041

0,044

Hastanede Geçirilen Süre (dk)

8,94

9,80

9,77

0,753

0,385

İstasyona Dönüş Süresi (dk)

18,45

22,24

22,11

8,249

0,004

Ambulansın Gittiği Mesafe (km)

16,88

23,57

23,30

63,975

0,000

Ambulansın Yolda Geçirdiği Süre (dk)

34,90

41,01

40,81

12,931

0,000

Bir İstasyonun Bir Vaka İçin Yaptığı Toplam Süre

45,51

55,90

55,47

19,370

0,000

SONUCLAR

Ankara 112’ye başvuran acil olarak başvuran psikiyatrik vakalar toplam vakarlın %3,9’unu oluşturmaktadır. Bir çok durumda özellikle konversiyonlarda acile başvuru fazla olmakta birlikte bilinç kayıpları ve nörolojik vakalarla karışmaktadır.

Bu durumlar için acil danışma hattı oluşturulmalı ve 112 ile entegre biçimde çalışmalıdır. Aynı durum özellikle intiharlar ve saldırgan vakaların yakınlarına destek hizmeti sunulması için de zorunluluk oluşturmaktadır. Yine akut alkol zehirlenmelerinde de vakaların götürüleceği bir merkez bulunmamakta, özellikle psikiyatrik vakaların kabul görebileceği acil servis destek sistemleri oluşturulması gereği doğmaktadır.

Tüm sağlık hizmetlerinde olduğu gibi özellikle yaşamsal durumlara müdahale amacı ile kurulmuş 112 Acil Sağlık Hizmetleri içinde ve entegre psikiyatrik danışma birimlerinin hem gereksiz ekip görevlendirmelerini azaltacak ve hem de hastaların ihtiyaç duydukları danışmanlık hizmetlerini alabilecekleri olanakları sağlamış olacaktır.

My Contact Information

Links to Other Sites